Kościół św. Michała Archanioła w Daleszycach

We wczesnym średniowieczu Daleszyce były najpierw osadą książęcą, potem stały się częścią dóbr biskupów krakowskich. W 1569 r. król Zygmunt August nadał Daleszycom prawa miejskie, potwierdzone wiek później przez biskupa Piotra Myszkowskiego. Miasto utraciło je po powstaniu styczniowym, by ponownie odzyskać w 2007 roku.

Daleszyckie sacrum pw. Michała Archanioła związane jest z postacią biskupa krakowskiego Iwo Odrowąża, który – za panowania Leszka Białego, w roku 1221 – założył tu parafię, uposażył ją i ufundował pierwszy kościół.

Jednonawowa drewniana świątynia budowana w stylu romańskim – w ciągu wieków wielokrotnie jednak była przebudowywana. W XVII w. do budowli dostawiono dwie kaplice –  Jan Skarbek Kozietulski ufundował kaplicę św. Magdaleny, a Andrzej Smyczka – kaplicę Zwiastowania Najświętszej Marii Panny.

W połowie XIX w. kościół został opasany murem, wybudowano dzwonnicę i schody. W pierwszej połowie XX wieku świątynię całkowicie przebudowano według projektu Stefana Szyllera – jednego z najznakomitszych architektów warszawskich z przełomu XIX i XX wieku.

W 1830 r. trzy dzwony z dzwonnicy przeznaczono na potrzeby ruchu narodowego. Kolejne – zrabowane w czasie II wojny światowej – zastąpiono nowymi, ufundowanymi przez parafian w pod koniec lat 50 – tych.

W każdą niedzielę na pierwszej Mszy św. następuje uroczyste odsłonięcie słynącego łaskami XVI – wiecznego obrazu Matki Bożej Szkaplerznej. O cudach i wysłuchanych w tym miejscu prośbach, otrzymywanych łaskach musiało być głośno, skoro biskup krakowski 5 lipca 1782 roku wydał dekret, w którym uznał, że obraz Matki Bożej Daleszyckiej jest wizerunkiem słynącym łaskami.

„Nie możemy powstrzymać pióra od wyznania najpowinniejszego Przenajdostoniejszej Maryi Matce Zbawiciela i świata w tym kościele łaskami słynącej, uszanowania. Przeto rozpatrzywszy się w przeszło stu wotach, także w zawieszonych za łaski odebrane znakach, nadto słysząc w okolicy głosu ludu uwielbiające najlitościwszą daleszycką Maryę, obraz ten mocą sobie pozwoloną pro Gratiosa imagine deklaramus”. 

Większość wotów zrabowana została podczas Potopu Szwedzkiego, namacalnym dowodem na działania Matki Bożej Daleszyckiej są łaski spisywane w parafialnej kronice.

Niewiadomą pozostaje skąd obraz wziął się w tutejszym kościele, kto i kiedy dokładnie go namalował. Przedstawia Marię jedną ręką obejmującą Dzieciątko, w drugiej zaś trzyma kwiat.  Srebrna, XVII – wieczna sukienka, która kiedyś przykrywała obraz, dziś eksponowana jest w osobnej gablocie.

Na zasuwie obrazu znajduje się zabytkowy obraz patrona parafii – Michała Archanioła.

Do dziś, jednym z najważniejszych wydarzeń w parafii jest odpust na 16 lipca – odbywający się w święto Matki Boskiej Szkaplerznej.

Daleszyce mogły poszczycić się jeszcze jednym kościołem – pod wezwaniem Świętego Ducha. Świątynia wybudowana w 1579 roku, została zniszczona na początku XIX wieku i nigdy jej nie odbudowano.

W okresie Wielkiego Postu, w kościele w Daleszycach odbywa się finał Wojewódzkiego Festiwalu Pieśni Wielkopostnych. .

Jednym z miejsc, na które warto zwrócić uwagę jest dom z czerwonej cegły (na roku  ulic Kościelnej i Głowackiego), w którym w 1925 r. gościł Marszałek Józef Piłsudski w czasie inspekcji oddziałów II Dywizji Legionów.