Kościół Wniebowzięcia NMP we Wzdole Rządowym

Wzdół, bo wzgórza i doliny, wprzódy bowiem własność biskupią stanowił, Rządowy, bo od 1789 roku do rządu Rzeczypospolitej należał.

Część biskupiego klucza w XIV wieku dała budulec do budowy bodzentyńskiego zamku, tu także pracowały żelazne kuźnice i kopalnie rudy.

Niewątpliwie najważniejszym zabytkiem miejscowości jest – wybudowany w 1687 roku – kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Świątynia wzniesiona została z fundacji Teresy i Bernarda Servalli – włoskiej rodziny górników, sprowadzonych tu przez biskupów dla unowocześnienia okolicznych hut i kopalń.

Świątynię konsekrowano w 1710 roku.

Na tutejszą plebanię, w przededniu Powstania Styczniowego, zaglądali bodzentyńscy księża – w tym Izydor Ciągliński – którzy przygotowali tutejszych duchownych i ludność do zbrojnego ruchu narodowego.

Te tradycje podtrzymywano także w XX wieku, proboszcz i kapelan wojskowy ks. Antoni Drygas był jednym z organizatorów konspiracyjnego życia wsi. Ukrywał i leczył rannych partyzantów. Był także inicjatorem rozbudowy świątyni, a działo się to w najtrudniejszym z możliwych czasie – II wojny światowej. Właśnie wtedy wykonane zostały kamienne schody prowadzące do kościoła – okoliczni rolnicy furmankami z kamieniołomów przywozili kamienne bloki.

Dziś o niezłomnym kapłanie przypomina pamiątkowa tablica w przedsionku świątyni.

Kościół jest barokowy, ołtarz główny zdobi XVII – wieczny obraz Wniebowzięcia NMP, w ołtarzu bocznym – pochodzący z tego samego wieku – obraz Matki Bożej Szkaplerznej. Wystrój kościoła stanowi także XVIII – wieczny obraz Matki Bożej Częstochowskiej i XIX – wieczne malarstwo o tematyce religijnej.

Według zapisków historycznych pierwszy Kościół we Wzdole istniał już w 1346 r. Drewniana świątynia nie przetrwała.

Wędrując po okolicy warto zwrócić uwagę na jedną z najstarszych figur w gminie Bodzentyn – czyli kamienną rzeźbę Świętego Mikołaja we Wzdole Kolonii. Datowana jest na rok 1772. Początkowo stała w sąsiedztwie kościoła we Wzdole Rządowym, została jednak przeniesiona – w początkach XX wieku – ponoć w wyniku interwencji żydowskich rodzin.

Inna historia mówi, ze figura została skradziona we wsi pod Nową Słupią, przywieziona tutaj miała chronić przed cholerą. Jeszcze inna dotyczy pana, który ugrzązł w moczarach i z wdzięczności za pomoc udzieloną przez mieszkańców, figurę wystawić nakazał. We Wzdole Święty Mikołaj był czczony jako opiekun dobytku, szczególnie zwierząt.